افروغ، عماد. ۱۳۸۰. هویتشناسى مذهبى و باورهاى دینى ایرانیان. تهران: معاونت پژوهشى و آموزشى وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامىو دبیرخانه شوراى فرهنگ عمومى.
چکیده:
کتاب »هویتشناسى مذهبى و باورهاى دینى ایرانیان« به منظور شناسایى عناصر مقدم بر هویت جمعى و تاریخى، تعیین عنصر مقوم هویت تاریخى ایرانیان و ویژگىهاى آن از دوران قبل از اسلام تا زمان معاصر، تعیین طیفى استاندارد براى سنجش باورهاى دینى با استفاده از هویتشناسى مذهبى ـ تاریخى، شناسایى نیازهاى دینى گروهها و اقشار مختلف و بررسى سیر تحولات و تطورات تاریخى گرایشهاى دینى، انجام شده است. به اعتقاد اکثر متفکران و مورخانى که در تاریخ اندیشه و زندگى ایرانیان غور کردهاند عنصر مقوم و حیاتى فرهنگ ایرانى و وجه بارز آن »مذهب« است. مذهبى بودن ایرانیان اختصاص به دوران معاصر یا دوران بعد از اسلام ندارد. قبل ازاسلام نیز ایرانیان قومىمذهبى به شمار مىرفتند. جایگاه روحانیون در بالاى هرم اقتدار جامعه، در مقاطع مختلف تاریخى، گواهى بر این مدعاست. بنابراین و به طور قطع، یکى از شاخصههاى اصلى و عناصر مقوم فرهنگ خودى، مذهب و هویتمذهبى ایرانیان است. محقق در پایان با طرح سؤالاتى چون، ویژگىهاى مذهبى ایرانیان چیست؟ چه وجه تشابهى بین ایرانیان بعد از اسلام و ایرانیان قبل از اسلام به لحاظ مذهبى بودن وجود دارد؟ چرا ایرانیان مذهب شیعه را اختیار کردهاند؟ بر آن شده است که باورهاى دینى ایرانیان و ارتباط آن را با وجهه تاریخى بررسى کند.