علیایى‌زند، شهین . ۱۳۷۹ . رفتارهاى رایج در جامعه، نشانه‌هایى عینى از فرهنگ یک دوره از حیات اجتماعى یک جامعه، بخشى از کتاب »فرهنگ، سیاست و توسعه در ایران امروز . تهران : نشردال، صص : ۲۹۴ـ۲۸۷ .
چکیده : گزارش حاضر مبتنى بر تحقیقى است که گزارش‌گر در سال ۱۳۷۶ انجام داده است . شایان ذکر است که اطلاعات مندرج در این تحقیق، اردیبهشت ماه سال ۷۶، یعنى درست قبل از انتخابات دوم خرداد گردآورى شده است . به عبارتى دیگر این تحقیق آیینه‌اى است از رفتارهاى رایج در لحظات پایانى یک دوره از حیات سیاسى اجتماعى این جامعه .
بطور اجمال هدف از این پژوهش، بررسى آن دسته از رفتارهاى برون خانوادگى بوده است که جوانان به صورت فراوان در تعامل بین افراد، سازمان‌ها و نهادها مشاهده مى کنند . زیرا که متداول بودن یا فراوانى رفتارها، على‌رغم سازنده و یا غیرسازنده بودنشان، این رفتارها را به عنوان الگو یا سرمشق رفتارى در جامعه مطرح مى کنند . نتایج نشان مى‌دهد که جوانان )گروه سنى ۱۷ تا ۴۰ ساله ( على‌رغم سن و یا میزان تحصیلاتشان جملگى بر این باورند که یکى از بزرگترین مسائل جامعه ما : ۱ـ حاکمیت رابطه بر ضابطه است، ۲ـ انگیزه رسیدن به پست و مقام به مراتب قوى‌تر از انگیزه خدمت به مردم است، ۳ـ جوانان به صورت معنادارى باور داشته‌اند که روز به روز دروغگویى، تهمت، افترا، حقه‌بازى، تملق، تقلب و مادى‌گرایى در جامعه فزونى پیدا مى کند، زیرا که متقلبین و متعلقین با رسیدن به جاه و مقام و موقعیت‌هاى مالى، روز به روز بیشتر تشویق مى‌شوند و افراد جامعه نیز با همانندسازى با آنها امنیت خود را تضمین مى کنند