فاطمه باذلی محبوب؛
پژوهشگر دکتری علوم‌شناختی در نشست «ظرفیت‌های علوم‌شناختی برای مطبوعات» گفت:
علوم شناختی رتبه اول در دنیا از لحاظ شغلی از نظر مجله اسکوپوس است.
به گزارش ستاد خبری سی‌وچهارمین
نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، نشست «ظرفیت‌های علوم‌شناختی برای مطبوعات»، (شنبه سی‌ام
اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲)
با حضور فاطمه باذلی
محبوب؛ پژوهشگر دکتری علوم‌شناختی و عباس پورهدایت، پژوهشگر دکترای علوم‌شناختی در
سرای علمی و فرهنگی ناشران دانشگاهی نمایشگاه کتاب برگزار شد.
باذلی‌محبوب در ابتدا
گفت: شناخت همواره همراه ما انسان ها است و از لحظه ورودمون به این جهان سعی در
کشف و شناخت خودمان داریم و علوم شناختی یکی از مهمترین علومی است که موجب شکل‌گیری
شناخت در انسان از محیط پیرامون خودش می‌شود. این علم بین‌رشته‌ای است که یک
سر طیف آن رشته‌هایی مانند علوم اعصاب، روان شناسی، فلسفه، زبان شناسی، جامعه
شناسی و سر دیگر آن از هوش مصنوعی، رباتیک، شبکه های عصبی مصنوعی و رایانه است.
تمام این علوم دانش علوم شناختی را تشکیل می دهند که موجب شناخت بشر از محیط
اطرافش می شود.
وی
افزود: علوم‌شناختی زبان آینده بشر هست و این رشته رتبه اول در دنیا از لحاظ شغلی
از نظر مجله اسکوپوس است. این علم از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است زیرا
پژوهشی علمی درباره مغز و ذهن است و مغز یک ارگان حیاتی در انسان جهت تعاملات بهتر
اجتماعی است و به اعتقاد اهل علم کشورهایی که به این دانش دسترسی داشته باشند در آینده
بیشتر از ملت هایی که صاحب سلاح اتمی هستند می توانند بر دیگران مسلط شوند زیرا سر
و کار این ملت ها با مغز و کنترل آن هست.
باذلی‌محبوب
بیان کرد: رسانه با تغییر و یا تقویت باور مخاطب همراه است و این کار از طریق
علوم شناختی که با کارکردهای مغز سر و کار دارد بهتر اتفاق می افتد، در بیانات
بزرگان کشور هم به اهمیت این رشته اشاره شده که جنگ آینده جنگ شناختی است و
اگر کشوری امروز در علوم شناختی و فناوری های مرتبطت با آن عقب بیفتد همان سرنوشت
کسانی را خواهد داشت که از انقلاب صنعتی عقب ماندند.
این
پژوهشگر علوم شناختی درباره نقش رسانه‌ها در علوم شناختی ادامه داد: علوم شناختی
می‌تواند یک ابزار یا عینک جدیدی می باشد که ما به کمک آن می توانیم به پدیده ها
نگاه کنیم و این ابزارهای جدید به کمک رسانه می آیند تا میزان اثرگذاری بر روی
مخاطب را افزایش بدهند پس بال علوم شناختی و بال رسانه باید با هم ترکیب شوند تا
به توسعه کشور کمک کند.
وی
با تأکید بر نقش دو مؤلفه اعتماد و اعتبار در تأثیرگذاری رسانه‌ها بر مخاطبان،
گفت: مخاطب باید در ابتدا رسانه را دوست داشته باشد و بعد بتواند آن را درک کند و
برعکس آن هیچوقت امکان‌پذیر نیست. اگر پیوند مخاطب با رسانه افزایش پیدا کند،
تاثیر گذاری پیام بیشتر می شود. اعتماد یک بُعد شناختی دارد و بُعد دیگر آن عاطفی
است که حتما در نگاه به رسانه باید اینها را در نظر بگیریم.
این پژوهشگر حوزه علوم
شناختی با اشاره به اینکه در زمینه تحلیل شبکه‌های اجتماعی از منظر علوم‌شناختی در
کشور ما بیشتر کار شده، بیان کرد: شبکه‌های اجتماعی از مخاطبان بسیاری برخوردار
بوده و داده های بیشتری در این شبکه‌ها در دسترس است و با تکیه بر هشتگ ها و یا
میزان پسندیدن مطالب می توان به احساسات و نگرش افراد پی برد و حتی
رفتار ملیت های مختلف را تحلیل و آنالیز کرد.
باذلی‌محبوب ادامه داد:
هوش مصنوعی نیز از زمینه های کاری و پژوهشی این علم است و در این زمینه بسیار فعال
هستیم. این تکنولوژی قبل‌تر از علوم‌شناختی وارد مباجث روز شده است و بهتر
کاربردهای آن در علوم‌شناختی مشخص شده است. همانطور که پیشتر گفتیم یک سر
طیف این علم ربات و ماشین ها هستند و اینها نوعی پدیده های ذهمند هستند که از طریق
این علم ربات هایی ساخته شود که بتواند فکر، محاسبه، احساس، تصمیم گیری کند و
رفتار هوشمندانه داشته باشد.
در بخش دیگری از این
نشست، عباس پورهدایت گفت: مطالعات انجام شده در زمینه علوم شناختی می‌تواند
بخش زیادی از نیاز صنعت را در زمینه ارتباط با مخاطبین و اصلاح ساختارها برطرف
نماید و این امر مستلزم کاهش فاصله بین فضای علمی و
مطبوعات در کشور است.
وی علوم شناختی را علم
فرآیندهای مغزی عنوان کرد و افزود: علوم شناختی به‌طور اکادمیک فرآیندهای مغزی را
مطالعه می‌کند که با دریافت و پردازش اطلاعات از دنیای اطراف خود آن‌را تبدیل به
اطلاعات و دانش نموده و فرد براساس آن تصمیم‌گیری می‌کند. در طول تکامل احتمال
بقای انسان اولیه با داشتن عملکردهای شناختی بهتر و پردازش اطلاعات درست بیشتر می
شد، در نتیجه گرایش به کسب اطلاعات بصورت یک نیاز تکاملی در انسان‌ها باقی ماند.
این پژوهشگر حوزه علوم‌شناختی
در پایان بیان کرد: رسانه‌های مکتوب در گذشته توانستند پاسخگوی نیاز تکاملی افراد
به اطلاعات قابل وثوق باشند. اما پیشرفت تکنولوژی باعث شد تا اطلاعات در زمان
بسیار کوتاه‌تری به دست مخاطبین برسد و این سوگیری در افراد ایجاد شود که
دریافت سریع اطلاعات مساوی با مطلع بودن است، در حالیکه بدلیل ساختار متفاوت رسانه‌های
جدید بسیاری از این اطلاعات می‌تواند جعلی باشد. تغییر ساختار رسانه‌ها و آگاهی‌بخشی
بیشتر در این زمینه به افراد می‌تواند اصلاح‌کننده الگوی دسترسی به اطلاعات و دانش
شده و پاسخگوی نیاز افراد به کسب اطلاعات قابل اعتماد شود.
سی‌وچهارمین نمایشگاه
بین‌المللی کتاب تهران از بیستم تا سی‌ام اردیبهشت ۱۴۰۲ در مصلی امام خمینی
(ره) و همزمان به‌صورت مجازی در ketab.ir برپا شد.
خبر از:نازنین جوادیه