رسانه ملی می‌تواند پرونده ویژه‌ای را با موضوع فرهنگ عمومی تولید کند

به گزارش روابط عمومی شورای فرهنگ عمومی، مجموعه نشست‌های تخصصی ظرفیت‌های رسانه ملی و مأموریت‌های شورای فرهنگ عمومی و در قالب گفت‌وگوی نخست: شبکه کودک و مسابقه ملی پارس‌آرا، عصر چهارشنبه هفتم شهریور با حضور عاطفه خادمی  ـ دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور، سیدمحمدهادی میرطاهری ـ دبیر قرارگاه بازپردازی فرهنگی و دبیر اجرایی مسابقه ملی پارس آرا، محمدصادق باطنی  ـ مدیر شبکه های امید و پویا، سیدامیر آقایی ـ دبیرسابق کارگروه صنایع بازارپردازی شورای فرهنگ عمومی کشور و مهدی نصیری ـ مشاور مدیر شبکه کودک در شورای فرهنگ عمومی برگزار شد.

دکتر عاطفه خادمی ـ دبیر شورای فرهنگ عمومی در این نشست با اشاره به اهمیت شخصیت پردازی در حوزه فرهنگ اظهار کرد: موضوع شخصیت پردازی و خلق کاراکتر آنهم کاراکترهایی منطبق با فرهنگ و ارزش‌های ایرانی و اسلامی موضوعی بسیار مهم و اثرگذار است و ما در شورای فرهنگ عمومی اساسا با تمرکز بر این موضوع فعالیت های مان را آغاز کردیم.

وی افزود: رسانه به عنوان ابزاری پیشران و موثر بر سایر ساحات جامعه، جایگاه بسیار مهم و البته پرقدرتی برای ارتقای حوزه شخصیت پردازی و کمک به حلق و شناخته شدن کاراکترها دارد و ما به واسطه رسانه می توانیم بسیاری از اهداف فرهنگ را محقق کنیم و البته تحقق اهداف فرهنگی ما در حوزه فرهنگ عمومی محسوس است.

دبیر شورای فرهنگ عمومی تصریح کرد: مسائل کلان فرهنگی همچون «امید اجتماعی»، «انسجام اجتماعی» و «هویت» سه ظلعی بودند که در دستور کار شورای فرهنگ عمومی کشور قرار گرفته است تا در تعامل با سایر بخش های فرهنگی و رسانه‌ای و حتی سیاستگذاری مورد توجه و پیگیری قرار گرفته و تبدیل به کار ویژه شود.

وی مسابقه ملی پارس آرا را راه حلی برای توجه و تحقق مسأله هویت، امید اجتماعی و انسجام اجتماعی دانست و گفت: این مسابقه تجربه موفقی بود که در این دوره از شورای فرهنگ عمومی کشور درحال تقویت هستیم.

خادمی خاطرنشان کرد: تقویت چرخه شخصیت پردازی منجر به ماندگاری آن چهره خلق شده می شود و مسابقه ملی پارس آرا به دنبال این موضوع است تا شخصیت ها را ماندگار کند.

وی یادآور شد: زمانی که صحبت از فعال شدن موضوع بازار برای یک محصول فرهنگی می شود، شاهد سخت شدن وضعیت هستیم و معلوم نیست که چه بلایی سر آن محصول فرهنگی می آید و چه اتفاقات ناخوشایندی شاهد خواهیم بود. زیرا موضوع بازرگانی و دیگر موارد همه چیز را تحت الشعاع قرار می دهد.

دبیر شورای فرهنگ عمومی گفت: در جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی با آقای جبلی رئیس سازمان صداوسیما درخواست شورا را مطرح کرده ام که همکاری و هماهنگی میان این دو نهاد صورت بگیرد. ما در پیگیری مباحث فرهنگی نیازمند فعال شدن فضای رسانه هستیم.

وی ادامه داد: جلسات مختلفی را با نهادها و سازمان هایی همچون شهرداری تهران داشته ایم و... اما متاسفانه بزرگترین چالش سازمان ها این است که نقطه مشخصی برای رایزنی وجود ندارد تا بتوانیم به ترویج عناصر مختلف فرهنگ عمومی بپردازیم. حتی این چالش را با سازمان صداوسیما هم وجود دارد و تاکنون نتوانسته ایم به این هماهنگی دست یابیم.

خادمی گفت: اگر رسانه ملی حتی یک دقیقه در قالب کلیپ درخصوص موضوعات فرهنگ عمومی تولید داشته باشد و به پخش برساند، برای مان یک انقلاب محسوب می شود. اگر رسانه ملی بتواند در حوزه کودک و نوجوان پرونده ویژه ای را با موضوع فرهنگ عمومی با ذائقه مخاطبش تولیدات داشته باشد، شاهد اتفاقات مثبتی خواهیم بود.

وی افزود: مسابقه ملی پارس آرا همه توان خود را گذاشت تا نمونه های مختلفی را خلق کند و سیاستگذاران متوجه این نمونه ها شوند که می توان در حوزه شخصیت پردازی اقدامات بومی انجام داد. 

دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور گفت: اگر رسانه به عنوان پشتیبان در کنار شورای فرهنگ عمومی کشور نباشد، همین اندازه از فرهنگ عمومی را نمی توانیم پیش ببریم.

در ادامه این نشست، محمدصادق باطنی ـ مدیر شبکه امید و پویا نیز گفت: مسأله جدید ما در شبکه کودک موضوع هویت است و این امر به واسطه شخصیت پردازی و کاراکترها محقق می شود.

وی افزود: شبکه کودک و امید این آمادگی را در دارد تا بتواند در راستای اهداف شورای فرهنگ عمومی کشور به ویژه در حوزه هویت و امید اجتماعی، برنامه های مناسبی را به واسطه شخصیت پردازی های بومی تولید و به پخش برساند.

مدیر شبکه امید گفت: کودک امروز معنای «هواداری» را به خوبی متوجه می شود. بنابراین باید بتوانیم یک کاراکتر و شخصیت مناسبی را به او معرفی کنیم. به نظر می رسد مسابقه ملی پارس ارا در این نقطه درست قرار گرفته و سعی کرده است تا نقطه خلأیی این ماجرا را پر کند.

وی ضمن استقبال از طرح های منتخب مسابقه ملی پارس آرا گفت: می توانیم از این طرح ها به واسطه مشورت با صاحبانش در شبکه کودک و امید استفاده کنیم.

باطنی اظهار کرد: شبکه کودک می تواند به واسطه کاراکترهایش همچون «نوید» بسیاری از مباحث فرهنگ عمومی را مطرح کند و به تقویت این عناصر همچون امید اجتماعی، هویت و انسجام اجتماعی بپردازد.

وی یادآور شد: اگر بخواهیم طرح های منتخب مسابقه پارس آرا را در سیما منتشر کنیم، نیازمند یک فرآیند ترجمه است. کار آسانی به نظر نمی رسد. برای مثال عروسک خانه یک عملیات تمام عیار بود. اگر بخواهیم مشابه چنین برنامه ای تولید کنیم، قدری باید به ایجاد تغییراتی در آن بپردازیم. چراکه تئاتر صحنه بسیار متفاوت از تلویزیون است. باید تلاش کنیم تا این دو تکنیک را به هم نزدیک کنیم.

مدیر شبکه کودک گفت: سال 1401 زمانی که شبکه را تحویل گرفتیم، در نقطه منفی 100 بودیم. زیرا سازوکار موجود غیرقابل اعتماد بود. همه تجارب شکست پی در پی روی هم انباشته شده و کسی به آن توجهی نداشت. حتی واژه مرچندایز به معنای واقعی تعریف نشده بود.

وی ادامه داد: در مسیر دوساله تلاش کردیم تا از نقطه منفی 100 به نقطه منفی برسیم و سپس امروز در نقطه 10 هستیم. در نقطه اول مسأله مالکیت که همچنان یک مسأله حل نشدنی بود، به بررسی آن پرداختیم و اقدامات مثبتی در این حوزه رقم خورد.

باطنی گفت: در اقدامات تحولی دبیرخانه ریاست شورای واگذاری مالکیت فرهنگی سازمان صداوسیما از «ستاد» به «صف» سازمان آمد و این بخش چابک شد. زمانی که شورای واگذاری سازمان صداوسیما شروع شد، اتفاقات مثبتی را شاهد شدیم تا جایی که تعداد کل جلسات 10 بود در حالی که با ایجاد این شورا طی چهار ماه گذشته نزدیک به 10 جلسه برگزار شد و این چرخه شروع به چرخیدن کرد تا جایی که امروز در نقطه مثبت 10 هستیم. به این معنا که پرونده های قدیمی روی میز آمد و مورد بررسی قرار گرفت.

وی یادآور شد: در سازمان صداوسیما و در حوزه مرچندایز با سه گانه ای مواجه هستیم. اولین دسته کاراکترهایی هستند که صد درصد مالکیتش برعهده خود سازمان صداوسیماست. دسته دوم کاراکترهایی هستند که صد درصد برعهده بخش خصوصی است. اما دسته سوم آن دسته از کاراکترهایی هستند که مالکیت – ترکیبی هستند.

مدیر شبکه کودک ادامه داد: در دسته کاراکترهایی که مالکیت – ترکیبی هستند، طرح در شبکه پخش می شود اما سازمان صداوسیما پولی برای آن پرداخت نمی کند و تنها به معرفی آن طرح و کاراکتر می پردازد. حتی صاحب طرح می تواند در شورای واگذاری سازمان صداوسیما، 5 سال مرچندایز محصولش را به دست بگیرد. بنظر می رسد اگر این اتفاق محقق شود، یک نمونه موفق خواهد بود و به نوعی فتح الفتوح اقدامات می شود.

وی افزود: صاحب طرح «ایلیا» به هیچ عنوان برای شخصیت ایلیا با کسی شریک نمی شود اما در محصول و موضوع مرچندایز شریک شده است.

باطنی گفت: ما وقتی در نقطه ساحت بازار هستیم باید بدانیم که رفتارمان در ایجاد اکوسیستم با پس از شکل گیری اکوسیستم متفاوت باشد. همچنین صاحبان طرح باید به رقابت با یکدیگر بپردازند که رقابت در این عرصه بسیار مهم است. شاید بتوان گفت که مهمترین بخش این زیست بوم، موضوع رقابت است.

مدیر شبکه امید گفت: فرهنگ عمومی بسیار سخت و غیرملموس برای جامعه مطرح می کنیم. ما در عرصه فرهنگ عمومی بسیار عملکرد مستقیم داریم درحالی که روش مستقیم تأثیرگذار نیست. برای مثال ما بسیاری از مباحث را در قالب شخصیت «نوید» به کودکان و نوجوانان انتقال دادیم. حتی موضوع غیرت که یک موضوع شاید در ظاهر ویژه بزرگسال باشد اما با همان زبان کودکی و در قالب یک سناریو و به واسطه شخصیت «نوید» آن را به کودک امروز منتقل کردیم.

وی یادآور شد: پویش های مختلفی را برای تبیین مفاهیم برگزار کردیم که می توان به پویش شاهنامه خوانی، درخت، خواهر و برادری، حمایت از معلولان و دیگر پویش ها اشاره کرد. در جلسه ای آقای رمضانی مطرح کرد که 13 عنوان اول نمایشگاه کتاب مربوط به کتاب هایی بود که ما پویش آن را برگزار کرده بودیم. باید بپذیریم که مؤثرترین شبکه بالفعل امروز فرهنگ کشور، شبکه سیما است.

در ادامه سیدمحمدهادی میرطاهری ـ دبیر قرارگاه بازپردازی فرهنگی با اشاره به مسابقه ملی پارس پارا گفت: از میان 100 طرح ارسالی، 22 طرح انتخاب و مجوز ارائه را گرفتند. همه طرح ها توسط راهنماها منسجم شدند و به یک طرح مناسب رسیدند.

وی ادامه داد: یکی از شروط مان برای مسابقه پارس آرا این بود که طرح های ارسالی به دبیرخانه باید دارای محصولات تولید شده باشند. به همین جهت طرح های منتخب دارای محصولاتی هستند.

دبیر قرارگاه بازپردازی فرهنگی تاکید کرد: مسابقه ملی پارس آرا در دو دوره یعنی 19 اردیبهشت و 19 تیر برگزار شد که در دوره اول 10 طرح و در دوره دوم 12 طرح انتخاب شدند که مجموعا 22 طرح انتخابی هستند و در نهایت از میان 22 طرح، نزدیک به 12 طرح به صورت نهایی پذیرش شدند و برای این طرح ها پیشنهاد می شود که شاهد پویش های رسانه ای در شبکه پویا باشیم.

میرطاهری گفت: برخی از طرح‌ها از سوی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و حوزه هنری معرفی شدند و این طرح ها روی محصول اجرا شده بود. 

وی یادآور شد: هم اکنون در مرحله انعقاد مشارکتی هستیم تا به توسعه محصولات کمک کنیم. به هرحال توسعه زنجیره محصولات نیازمند جذب سرمایه گذار است.

 دبیر قرارگاه بازپردازی فرهنگی خاطرنشان کرد: طرح های مسابقه ملی پارس آرا قابلیت اجرا در شبکه پویا را دارد و این شبکه می تواند کارهای مشارکتی خود را با صاحبان طرح ها انجام دهد. به هرحال این طرح ها پتانسیل مناسبی دارند تا در شبکه پویا معرفی شوند.

وی ادامه داد: ستاد فناوری های نرم اعلام آمادگی کرده است تا حمایت های مالی از طرح های منتخب مسابقه ملی پارس آرا داشته باشد.

میرطاهری گفت: بنظر می رسد شبکه پویا این پتانسیل را داشته باشد تا بتوانیم به معرفی طرح های منتخبی مسابقه ملی پارس آرا بپردازیم تا در آن برنامه بتوانیم میزان علاقمندی مخاطبان مان را بسنجیم. البته مشارکتی را با ساترا انجام دادیم و در آن بستر بازخوردها را از شخصیت ها دریافت کرده ایم.

وی یادآور شد: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک (توتک) اعلام آمادگی کرده اند تا از طرح های منتخب مسابقه ملی پارس آرا حمایت کنند. برخی از آنها طرح های موردنظر را انتخاب و برخی دیگر در حال انتخاب طرح ها هستند. ما می توانیم در قالب بسته های حمایتی مشابه چنین حمایت هایی را از دیگر سازمان ها و نهادها دریافت کنیم.

دبیر قرارگاه بازپردازی فرهنگی تأکید کرد: مراجع شخصیت پردازی در کشور بسیار محدود است و تاکنون فقط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، حوزه هنری و شبکه پویا در این زمینه فعال هستند.

میرطاهری گفت: درخواست شورای فرهنگ عمومی کشور این است که موضوع شخصیت پردازی در کشور با توجه به تجربه های موفق شبکه پویا همچون شخصیت «نوید» بیش از گذشته مورد توجه قرار بگیرد و این روند شخصیت پردازی ادامه داشته باشد.

در ادامه سیدامیر آقایی ـ دبیرسابق کارگروه صنایع بازارپردازی شورای فرهنگ عمومی کشور گفت: از مسابقه ملی پارس آرا 10 طرح استخراج شد که کاملا بومی و به دور از اقتباس است. ما این شخصیت ها را در این مسابقه کشف کردیم. تک تک این طرح ها از درون فراخوان به مرحله نهایی رسیدند.

وی افزود: یکی از اشکالاتی که بر صاحبان طرح و ایده وارد است این بوده که آنها مالکیت فکری و تجاری را از یکدیگر جدا می کنند، درحالی که این دو باید کنارهم قرار بگیرند.

دبیرسابق کارگروه صنایع بازارپردازی شورای فرهنگ عمومی کشور گفت: در موضوع شخصیت پردازی با چند دسته روبرو هستیم. دسته اول شخصیت هایی هستند که وابسته به هیچ نهاد دولتی نیستند و خصوصی اند. دسته دوم شخصیت هایی است که وابسته به نهاد دولتی هستند که این گروه از شخصیت ها کاملا مشخص است و مشکلی برای پردازش و تبدیل به مرچندایز وجود ندارد.

وی یادآور شد: اگر بتوانیم شخصیتی همچون شخصیت «نوید» داشته باشیم، شاهد تحولات و اتفاقات مثبتی در حوزه شخصیت پردازی خواهیم بود.

آقایی گفت: قصد داشتیم برای مسابقه پارس آرا یک نمایشگاه برگزار کنیم و طرح های منتخب را در آنجا به نمایش بگذاریم و در عین حال مشارکت اجتماعی و اقتصادی را داشته باشیم. نزدیک به 10 تا 15 طرح با ظرفیت های مناسب به لحاظ مضمون از این مسابقه استخراج شد. به نظر می رسد این طرح ها باید توسعه یابند. 

وی یادآور شد: اساسا نمی توان موضوع تجاری سازی و بازارپردازی را روی دوش هنرمند گذاشت. از طرفی مسأله تجاری بودن و توسعه پذیری قابل انکار نیست. این موضوعات باید مورد توجه قرار بگیرند.

دبیر سابق کارگروه صنایع بازارپردازی شورای فرهنگ عمومی کشور گفت: در مسابقه ملی پارس آرا قصد داشتیم تا کسب و کارهای فرهنگی مورد تجاری قرار بگیرند در حالی که متوجه شدیم چنین مجموعه هایی را در کشور نداریم که از این نوع کسب و کارها حمایت کنند.

در ادامه مهدی نصیری ـ مشاور مدیر شبکه کودک گفت: امروزه مدل جدیدی مرسوم شده مبنی بر اینکه ایده پرداز باید خودش به دنبال کسب و کار باشد. البته این نوع مدل در حال آزمایش است.

در پایان نشست تیزرهای طرح های منتخبی مسابقه ملی پارس آرا برای حاضران به نمایش درآمد