مرتضی نادری، دبیر شورای فرهنگ عمومی شهرستان سمیرم، امروز و به مناسبت روز بزرگداشت فرهنگ عمومی پیش از خطبههای نماز جمعه شهر سمیرم سخنرانی کرد.
مرتضی نادری، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر شورای فرهنگ عمومی
شهرستان سمیرم، امروز 14 آبانماه به مناسبت روز بزرگداشت فرهنگ عمومی پیش
از خطبههای نماز جمعه شهر سمیرم سخنرانی کرد. متن سخنرانی دبیر شورای
فرهنگ عمومی شهرستان سمیرم به شرح ذیل است:
بسم الله الرحمن الرحیم
«رب اشرح لی صدری و یسرلی امری واحلل
عقده من لسانی یفقهوا قولی»
سلام و درود به
پیشگاه آن وجود مطلق، آنکه نور آسمان و زمین است. سلام و درود به پیشگاه مقدس منجی
عالم بشریت حضرت مهدی موعود، برکنارکننده ظلم و ضلالت و برقرارکننده قسط و عدالت. رحمت
خدا به روح مطهر و ملکوتی بنیانگذار نظام مقدس جمهوری اسلامی حضرت امام خمینی (ره)
و شهدای اسلام و انقلاب و نظام از صدر اسلام تاکنون و آرزوی طول عمر باعزت و برکت
برای رهبر فرزانه انقلاب اسلامی حضرت آیت الله امام خامنهای (دامت برکاته).
عرض سلام و ادب و احترام داریم خدمت همه خواهران و برادران
گرامی و نمازگزاران عزیز، و گرامی میداریم روز ۱۳ آبان روز دانش آموز، روز تسخیر
لانه جاسوسی و روز مبارزه با استکبار جهانی و همچنین روز 14 آبان روز بزرگداشت
فرهنگ عمومی را.
ابتدائاً سپاسگزارم از محضر مبارک حضرت حجتالاسلام
والمسلمین مولازاده، امام جمعه محترم شهرستان، و همچنین جناب حجتالاسلام والمسلمین
بهرامی، امام جمعه محترم موقت شهرستان، و ستاد برگزاری نماز جمعه شهرستان که اجازه
فرمودند امروز و در روز 14آبان روز بزرگداشت فرهنگ عمومی اینجانب به عنوان دبیر شورای
فرهنگ عمومی شهرستان سمیرم که تحت هدایت و ریاست امام جمعه محترم شهرستان فعالیت
میکند دقایقی را در خدمت شما نمازگزاران عزیز باشم و مختصر مطالبی را در مورد
شورای فرهنگ عمومی و نقش و جایگاه آن خدمت باسعادت شما خوبان عرض نمایم.
در تقویم جمهوری اسلامی ایران روز 14 آبان به عنوان روز
فرهنگ عمومی نامگذاری شده است . فرهنگ عمومی به معنای فرهنگ غالب و گسترده ای است
که در میان عموم جامعه رواج و رسوخ دارد و حوزهای از عقاید، ارزشها، جلوههای
احساسی و هنجارهاست که اجبار اجتماعی غیررسمی از آن حمایت میکند و فراتر از
گروهها و اقشار خاص در کلیت جامعه مورد قبول است.
فرهنگ عمومی شبکه بهم تنیده و قدرتمند و موثری از دانشها،
گرایشها و منشهای عمومی جامعه است که در عین ابهام و نامرئی بودن، وجود و حضورش
در جامعه احساس میشود و با قدرت خویش در سرتاسر زندگی ما را تابع خود میسازد.
و اما اشارهای کوتاه داشته باشیم به شورای فرهنگ عمومی
کشور و تاریخچه تشکیل آن:
پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و ضرورت انقلاب فرهنگی،
بر اساس فرمان حضرت امام خمینی (ره) در سال 1363 شورای عالی انقلاب فرهنگی شکل
گرفت. این شورا وظیفه خطیر ساماندهی به وضعیت دانشگاهها را بر عهده داشت. پس از آن
موضوع رسیدگی به وضعیت فرهنگی جامعه در آن شورا مطرح شد و بر اساس نظر حضرت آیتالله
خامنهای، ریاست وقت شورای عالی انقلاب فرهنگی، مبنی بر توجه به فرهنگ عمومی مردم،
پیشنهاد تشکیل شورای فرهنگ عمومی کشور مطرح شد و سرانجام در سال 1364 به منظور
تعیین اهداف، سیاستگذاری و هدایت فرهنگ عمومی کشور ، شورای فرهنگ عمومی با وظایف
مشخص شکل گرفت و به صورت رسمی از سال 1365 آغاز به کار کرد.
شورای فرهنگ عمومی به عنوان یکی از شوراهای اقماری شورای
عالی انقلاب فرهنگی به ریاست وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و در مجموعه وزارت فرهنگ و
ارشاد اسلامی فعالیت دارد که تاکنون 10 دوره 4 ساله از فعایت این شورا سپری شده و
در حال حاضر یازدهمین دوره آن شروع به کار نموده است. برای اینکه به تصوری کلی از
موضوعاتی که شورای فرهنگ عمومی کشور در چند دهه گذشته بر آنها متمرکز بوده دست
یابیم، به طور خلاصه به مواردی از این موضوعات اشاره میکنم. گستره مصوبات شورای
فرهنگ عمومی شامل تاسیس نهادها، شوراها و سازمانهای فرهنگی، صدور بیانیه و تنظیم
آییننامه ها و دستورالعملهای فرهنگی است که به طور مثال میتوان به این موارد
اشاره کرد: اهداف، سیاستها و ضوابط نشر کتاب، اصول سیاست فرهنگی کشور، اساسنامه
کانونهای فرهنگی و هنری مساجد کشور، آییننامه نامگذاری روزهای خاص و مناسبتهای
تقویمی ، تدوین سیاستهای مقابله با تهاجم فرهنگی، آییننامت نظارت بر ساخت،
واردات و صادرات اسباب بازی کودکان، ضوابط برگزاری مسابقات فرهنگی و هنری، تشکیل
شورای نظارت بر نامگذاری اماکن عمومی، معابر و خیابانها و شهرها، تدوین سند مولفههای هویت ملی ایرانیان، سند
اصلاح الگوی مصرف، سبک زندگی، سیاستهای سنجش افکار عمومی، شورای نظارت بر انتخاب،
ساخت و نصب مجسمه و یادمان در میدانها و اماکن عمومی، آییننامه نظارت بر تبلیغات
محیطی، دستورالعمل اجرایی تهیه و تدوین پیوستهای فرهنگی و قس علیهذا.
در سال 1372 شورای فرهنگ عمومی کشور با هدف توجه بیشتر به مسایل
فرهنگی استان های کشور و پیگیری مصوبات شورای فرهنگ عمومی و شورای عالی انقلاب فرهنگی
در سطح استانها نسبت به تأسیس و تشکیل شورای فرهنگ عمومی در مراکز
استانها اقدام نمود . این شورا در استانها به ریاست ائمه محترم جمعه و نایب رئیسی
استانداران محترم و دبیری مدیران کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استانها فعالیت مینماید.
در ادامه فعالیتهای شورای فرهنگ عمومی در استانها با هدف توجه به شهرستانها، تشکیل شورای فرهنگ عمومی شهرستانها در دستور کار
شورای فرهنگ عمومی قرار گرفت و در سال ۱۳۸۵ آییننامه شورای فرهنگ عمومی شهرستان تصویب
شد که با ریاست امام جمعه محترم و نایب رئیسی فرماندار محترم و دبیری رئیس اداره
فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان تشکیل میشود.
شورای فرهنگ عمومی در سطح کشور، استان و شهرستان وظایف و
ماموریتهای مشخصی دارد که ما برای این که صحبت به درازا نکشد اشاره مختصری به
وظایف شورای فرهنگ عمومی شهرستان خواهیم داشت. مهمترین وظایف شورای فرهنگ عمومی
شهرستان عبارتند از:
1)
بررسی معضلات و ویژگیهای فرهنگی که در جامعه شهری و روستایی آن محل وجود دارد
و ارائه راهکارهای مناسب برای رفع این معضلات و انعکاس آن به شورای فرهنگ عمومی
استان
2)
تلاش برای حذف سنتهای غلط و تشویق مردم به حفظ و تقویت ارزشهای دینی ، انقلابی
و فرهنگی شهرستان
3)
ارائه گزارش سالانه از وضع فرهنگ عمومی شهرستان و ایجاد زمینه همکاری با سایر شهرستانها
برای فعالیت در جهت ارتقاء فرهنگ عمومی استان
4)
برنامهریزی در جهت هماهنگی و همسو کردن دستگاهها و نهادها، مراکز و موسسات دولتی
و غیردولتی در شهرستان برای فعالیت در زمینه مسائل فرهنگی
5)
برنامه ریزی در جهت اجرایی کردن تصمیمات اتخاذ شده در شورای فرهنگ عمومی شهرستان
از طریق الزام مدیران دستگاهها و نهادها
در این قسمت به ساختار تشکیلاتی و اعضای شورای فرهنگ عمومی
شهرستان می پردازم: اعضای شورای فرهنگ عمومی شهرستان متناظر با شورای فرهنگ عمومی
استان عبارتند از: امام جمعه محترم (به عنوان رئیس شورا) ، فرماندار محترم (به
عنوان نایب رئیس شورا) و رئیس محترم اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی (به عنوان دبیر
شورا). سایر اعضای شورا عبارتند از : رئیس اداره تبلیغات اسلامی، نماینده مجلس
شورای اسلامی، رئیس دانشگاه یا دانشگاههای شهرستان، رئیس اداره آموزش و پرورش،
رئیس اداره اطلاعات، رئیس اداره تربیت بدنی، رئیس اداره کتابخانههای عمومی،
فرمانده سپاه، فرمانده نیروی انتظامی ، شهردار شهر مرکزی شهرستان، رئیس اداره
میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، رئیس دادگستری، یک نفر از ارباب جراید و نشریات
شهرستان، سه نفر از شخصیتهای معتبر فرهنگی و هنری (که حداقل یکی از آنها باید از خواهران
باشد)، و مسئول نمایندگی صدا و سیما در شهرستان
بنابراین با توجه به وظایف و ساختار شورای فرهنگ عمومی
بیراه نیست اگر بگوییم که شورای فرهنگ عمومی پارلمان یا مجلس فرهنگی کشور، استانها
و شهرستانهاست و مصوبات و تصمیمات آن دارای ظرفیت تصویبی و لازمالاجراست. واقعیت
این است که شورای فرهنگ عمومی شورایی است که از سطح کشور تا سطح شهرستانها و بخشها
به صورت یکپارچه امتداد دارد و یک ظرفیت بزرگ ملی است که شاید نمونه آن را در هیچ
شورای دیگری در کشور نداشته باشیم.
و اما وضعیت موجود و چشم انداز آینده:
شورای فرهنگ عمومی در شهرستان سمیرم همزمان با سراسر کشور و
در نیمه دوم دهه هشتاد تشکیل شده است. اما آمار دقیقی دال بر تعداد جلسات سالانه و
چگونگی نظم و ترتیب برگزاری جلسات و پیگیری مصوبات این شورا تا سال 1397 وجود ندارد.
از سال 1397 با پیگیری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان دبیرخانه و اهتمام ویژه
امام جمعه محترم وقت، جناب حجتالاسلام دهقانی، و فرماندار محترم، جناب آقای دکتر
عسکریان، نحوه برگزاری جلسات و موضوعات انتخابی و پیگیری مصوبات شکل و سیاق بهتری پیدا کرد و علیرغم وجود مشکلات فراوان و بویژه محدودیت های ناشی از
شیوع ویروس کرونا از آن زمان تاکنون حدود 18 جلسه با موضوعات مبتلابه شهرستان
برگزار کردهایم. موضوعاتی همچون تبیین نقش و جایگاه شورای فرهنگ عمومی، ترویج
فرهنگ مطالعه و کتابخوانی، حقوق شهروندی، تاثیر معنویات در مقابله با کرونا،
ساماندهی نامگذاری خیابانها و میادین و اماکن عمومی، درس های عاشورا و ساماندهی
مراسمات عزاداری و تعزیه، گام دوم انقلاب اسلامی و امیدآفرینی، برنامههای هفته
قرآن و عترت، آسیبهای اجتماعی، عوامل فرهنگی توسعهنیافتگی شهرستان، ارتقاء فرهنگ
احسان و تعاون، تشکیل کارگروه فرهنگ و هنر روستا و عشایر شهرستان سمیرم و ... در
دوره جدید شورای فرهنگ عمومی شهرستان سمیرم مورد توجه و تمرکز بوده است. البته هنوز
با سطح کمی و کیفی مطلوب فاصله زیادی داریم ولی با نگاه و رویکرد ویژهای که
مسئولین محترم و بویژه حضرت حجتالاسلام والمسلمین مولازاده و جناب آقای دکتر عسکریان
به شورای فرهنگ عمومی دارند امیدواریم بتوانیم نواقص و کاستیها را برطرف و در مسیر رشد و پیشرفت حرکت کنیم.
رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در آستانه چهل و یکمین سالگرد
پیروزی انقلاب اسلامی با صدور بیانیه گام دوم انقلاب افق برنامهریزی کشور را از
چشمانداز بیست ساله به یک افق چهل ساله تبدیل کردند که هدف و محور اصلی آن
خودسازی ، جامعهپردازی و تمدنسازی است. روح اصلی بیانیه گام دوم انقلاب هدفگذاری
راهبردی برای رسیدن به تمدن نوین اسلامی را ترسیم کرده است.
در همین راستا و همسو با دولت مردمی رئیس جمهور محترم و
برنامههای تحولی جناب آقای دکتر اسماعیلی، وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی،
شورای فرهنگ عمومی تلاش میکند تا با بهرهگیری از تمامی ظرفیتهای خود در کشور،
استانها و شهرستانها با یک سند راهبردی روشن و برنامه کامل زمانبندی شده مسائل
فرهنگی را بررسی و ظرفیتهای فرهنگ ایرانی و اسلامی را برای دستیابی به تمدن نوین
اسلامی بسیج نماید. در این مسیر همکاری و همافزایی کلیه دستگاههای اجرایی و
نهادهای عمومی و نیز همه اقشار مردم بسیار ضروری است و بدون مشارکت آنان هیچ کاری
به درستی پیش نخواهد رفت.
در پایان بار دیگر از حضرت حجتالاسلام والمسلمین مولازاده،
امام جمعه محترم، و جناب آقای دکتر عسکریان، فرماندار محترم و سایر اعضاء محترم
شورای فرهنگ عمومی شهرستان تشکر میکنم که با حضور و اهتمام ویژهای که به برگزاری
جلسات شورای فرهنگ عمومی و پیگیری و تحقق مصوبات آن دارند ما را در بهینهسازی و
رفع ایرادات و نواقص کار این شورا یاری مینمایند. از این که این فرصت بسیار عالی را
در اختیار اینجانب قرار دادید تا به معرفی شورای فرهنگ عمومی و اهداف و ماموریتهای
آن بپردازم و از کلیه مسئولین محترم دستگاههای اجرایی و نهادهای عمومی و فرهیختگان
و هنرمندان و فعالان فرهنگی و مردم فرهنگدوست و فرهنگساز شهرستان برای تحقق این
اهداف طلب همکاری کنم صمیمانه سپاسگزارم. دست حق یارتان و طاعات و عباداتتان در
این جمعه مبارک مقبول درگاه احدیت. به ذکر صلوات بر حضرت محمد (ص) و خاندان پاکش.