دبیر شورای فرهنگ عمومی کردستان با هفته نامه سیروان از شرایط و اوضاع فرهنگ، هنر، رسانه و امور قرآنی استان کردستان در سالی که تندباد کرونا همه برنامه ها و جشنواره ها را تحت تاثیر خود قرار داد، گفت و گو کرد.
به گزارش شورای فرهنگ عمومی کردستان
به نقل از هفته نامه سیروان، عبید رستمی مدیرکل فرهنگ وارشاد اسلامی
کردستان در گفت و گوی اختصاصی با هفته نامه سیروان از شرایط و اوضاع فرهنگ،
هنر، رسانه و امور قرآنی استان کردستان در سالی که تندباد کرونا همه برنامه ها و
جشنواره ها را تحت تاثیر خود قرار داد اینچنین می گوید.
1_شمایل کلی فعالیتهای فرهنگ و هنر در
عصر کرونا چگونه بود و این بیماری چه تاثیری بر روند کلی این حوزه گذاشت؟
با شروع اپیدمی کرونا و با توجه به ماهیت و شرایط فعالیت های فرهنگی و
هنری مبنی بر تجمع و گروهی اجرا شدن همه این برنامه و جشنواره ها، اکثر جشنواره و
فعالیت های فرهنگی و هنری تعطیل و برنامه ریزی های اولیه برای نحوه مدیریت و شروع
فعالیت در فضای مجازی مدنظر قرار گرفت، بیشترین فعالیت در ابتدای شیوع کرونا
اقدامات رسانه ای در جلوگیری از شیوع شدید این ویروس در استان بود از جمله مهمترین
فعالیت یک ماهه اول آغاز کرونا در استان تشکیل و راه اندازی اتاق رسانه مقابله با
کرونا زیر مجموعه شورای اطلاع رسانی استان بود که در کنترل و مدیریت رسانه ای شیوع
کرونا بسیار موثر واقع شد. در ضمن 100میلیارد ریال در اثر شیوع کرونا به حوزه
فرهنگ و هنر بخش خصوص و دولتی استان کردستان خسارت وارد شده است.
2-در زمان شیوع کدام رشته ها توانستند به صورت
فیزیکی و کدام رشته ها به صورت دور کار توانستند به کار خود ادامه دهند؟
در ابتدای شیوع کرونا کلیه آموزشگاههای هنری و فرهنگی حوزه های
موسیقی و سینمایی و تجسمی ناچاراً تعطیل شدند، چاپ و انتشار مطبوعات استان نیز به
مدت 10 روز همان با سراسر کشور از انتشار و فعالیت منع شدند، جشنواره
های فرهنگی و هنری شاخص نیز از جمله تئاتر خیابانی مریوان، جشنواره تئاتر کوردی
سقز، جشنواره چیروک و داستان بانه، نمایشگاه کتاب استانی، رونمایی از کتاب های
منتشره استان، برگزاری نمایشگاههای عکس، نقاشی، خوشنویسی، طراحی در گالری های سراسر
استان و دهها برنامه ی با ماهیت جشنواره ای و حضوری در سراسر استان تعطیل و از
فعالیت منع شدند؛ با این وجود تدابیری در برگزاری برنامه های فرهنگی، هنری و قرآنی
اندیشیده شد تا در فضای مجازی بخشی از این جشنواره ها برگزار شود: از جمله سی
ویکمین جشنوار تئاتر استانی که اجراهای این دوره جشنواره در فضای مجازی برای دیدن
آثار مهیا شد، سی و نهمین جشنواره فیلم فجر کردستان با یک سوم ظرفیت سالن های
اکران فیلم برگزار و تقدیم مردم شرف کردستان شد، هفته کتاب جمهوری اسلامی در استان
نیز با استفاده از پلتفرم های فضای مجازی بیشتر برنامه های این حوزه برگزار شد؛
بطور کلی بیشتر فعالیت های فرهنگی و هنری که امکان اجرای آنها در فضای مجازی ممکن
بود با همکاری تلویزیون های اینترنتی و با استفاده از شبکه های اجتماعی و فضای
مجازی برگزار و احیاء شدند. در ایام دهه فجر همایش شعر منطقه ای «مرد میدان» با
حضور شاعران برجسته استانهای غرب کشور در رثای شهید قاسم سلیمانی و همراهان با
وفایش و همچنین برگزاری 10 محفل انس با قرآن با حضور قاراین برجسته استان و
شهرستان در سراسر استان طنین انداز خاطرات چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب
اسلامی بود.
3-فرهنگ و ارشاد اسلامی برای هنرمندان آسیب دیده ناشی از کرونا چه
اقدامی کرد و چه برنامه هایی در دستور کار است؟
کمک ها و تسهیلات اعطایی ایام شیوع کرونا به اهالی فرهنگ، هنر ، رسانه
و فعالان قرآنی استان و صاحبان کسب وکارهای فرهنگی وهنری جمله آموزشگاهها و موسسات
فرهنگی و هنری کردستان در طول سال1399
1- تسهیلا کرونایی از طریق سامانه کارا : به 767 نفر به مبلغ
9/800/000/00 تومان با سود بانکی %12 پرداخت شده شده است.
2- تسهیلات کرونای ویژه موسسات و آموزشگا ههای هنری و فرهنگی استان
کردستان از طریق سامانه تحفه وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی : 48 آموزشگاه و موسسسه
فرهنگی و هنری- به مبلغ 3/080/000/00 تومان با سود بانکی 4% پرداخت شده
است.
3- اهدای هنرکارت به هنرمندان و اهالی فرهنگ ورسانه و فعالان قرآنی :
تاکنون 1350 هنر کارت به 1350 نفر و به ازای هر نفر مبلغ 3/000/00
تومان جمعاً 4/050/000/00 تومان به اهالی فرهنگ و هنر و رسانه عضو صندوق اعتباری
هنر استان کردستان بصورت کمک بلاعوض در دو مرحله پرداخت شده است
4- در حال حاضر 1048 نفر از طریق صندوق اعتباری هنر کشور در استان
کردستان بیمه تامین اجتماعی هستند، اگرچه ما در کردستان 1912 نفر عضو صندوق
اعتباری هنر داریم و برای همه اعضایی که متقاضی بیمه تامین اجتماعی بوده اند مجوز
بیمه ای و معرفی نامه به شعبات تامین اجتماعی صادر شده است اما بیشتر این افراد از
این امکان استفاده نمی کنند.
5- اداره کل از طریق اعتبارات داخلی تاکنون به 40 نفر از هنرمندان به
مبلغ 25 میلیون تومان کمک بلاعوض نموده است.
6- 2575 بسته معیشتی به خانواده های اهالی فرهنگ، هنر ، رسانه و
فعالان قرآنی و کانون های مساجد سراسر استان اهدا شد.
جمعاً 12/880/000/000 تومان تسهیلات کرونای با سود
بانکی 4% و 12% پرداخت شده است همچنین 4/050/000/000 تومان کمک بلاعوض
به اهالی فرهنگ، هنر، رسانه و فعالان قرآنی از طریق صندوق اعتباری هنر و کمک های
داخلی اداره کل فرهنگ وارشاد اسلامی پرداخت شده است.
4- می دانیم
که کرونا از نظر روحی تاثیر منفی بر جامعه گذاشته و آثار آن همچنان
جاری است. فرهنگ و ارشاد اسلامی کردستان برای تسکین و آرامبخشی روح اجتماعی در طول
دوران کرونا چه برنامه هایی اجرا کرده و یا دردست اجرا دارد؟
همچنانکه در سوال دوم نیز اذعان شد اداره کل ارشاد با این شعار که
بایستی با کرونا زندگی کرد اما با رعایت پروتکل های بهداشتی، برنامه و فعالیت های
فرهنگی و هنری را در فضای مجازی دنبال نمود اگر چه برگزاری جشنواره تئاتر استانی
با رویه های قبلی ممکن نبود و آن لذت و جذابیت قبلی در کنار هم بودن را نداشت اما
با استقبال بسیار خوبی در فضای مجاز روبرو شد بیش از 5000 نفر از این جشنواره
استقبال نمودند، بیشتر فعالیت های فرهنگی و هنری سمت و سوی کنترل کرونا با به خود
گرفت، برگزاری جشنواره طنز مجازی تئاتر با عنوان«مال، شانو، پی که نین» یکی از
جشنواره های مهم در این زمینه بود که هم اکنون آثار تولیدی طنز این جشنواره در
شبکه اجتماعی اینستاگرام این اداره کل در حال پخش است، سی و نهمین جشنواره فیلم
فجر که با حضور فیلم «زالاوا» به کارگردانی فیلمساز کردستان موجب آشتی مردم و
هنرمندان را با سینما را فراهم نمود و همین برگزاری جشنواره فیلم فجر موجب رونق
سینما شد زیرا تدابیر اندیشیده شده برای جلوگیری از کرونا در این جشنواره بسیار
خوب عمل کرد.
5- الان
روند اجرای برنامه های هنری و تجمعات فرهنگی در مرکز استان و شهرستانها
چگونه است ؟
اگرچه کرونا در ابتدای شیوع موجبات تعطیلی همه فعالیت ها و جشنواره
های فرهنگی وهنری را فراهم کرد اما این اداره کل با شعار «هنر هنوز زنده است»
اولین استارت برگزاری جشنواره تئاتر استانی را با دو شیوه حضوری و مجازی زد به
واقع این جشنواره مستمسکی برای همه کشور شد زیرا جشنواره در فضای مجازی با استقبال
خوبی موجهه شد، پس از این جشنواره نمایشگاه کتاب تهران با استفاده از فضای مجازی
آغاز شد اکثر ناشران کردستانی در این رویداد فرهنگی شرکت فعالانه ای داشتند و از
برگزاری این رویداد با این روش بسیار راضی بودند. در این ایامی که اکثر مردم به
دلیل شیوع کرونا در منزل بودند کتاب و کتابخوانی از رونق خوبی برخوردار بود اداره
کل فرهنگ وارشاد اسلامی استان با برگزاری طرح های بهارانه ، تابستانه،
پاییزه و زمستانه کتاب رونق خوبی به کتابفروشی های سراسر استان بخشید در همه این
طرح ها کردستان جزو 10 استان اول پرفروش از نظر تعداد کتاب بوده است.
6- از نظر
شما برای تجدید قوای هنری و جبران خسارات روحی و روانی اجتماعی چه
کارهایی باید انجام شود؟
بیماری کرونا و دیگر بیماری هایی که در آینده شیوع پیدا خواهند کرد
ممکن است تا سال ها در جامعه وجود داشته باشد در صورتی که پروتکل های بهداشتی هر
حوزه به نحوه حرفه ای رعایت شود امکان برگزاری جشنواره ها با شیوه حضوری و مجازی
ممکن است، همچنانکه ذکر شد وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی در این ایام شیوع کرونا با
اعطای تسهیلات و کمک های بلاعوض و بسته های معیشتی اهتمام ویژه ای به هنرمندان و
اهالی فرهنگ سراسر کشور داشتند اگر چه کافی نیست اما محدودیت های
اعتباری و تحریم های ظالمانه استکبار جهانی حمایت های بیشتر را با محدودیت مواجهه
نمود، درصورتی که ستاد ملی مقابله با کرونا اجازه برگزاری جشنواره ها و برنامه های
فرهنگی را صادر نماید برای ایام نوروز برگزاری هفتمین جشنواره موسیقی کوردی را
دردست اجرا داریم، همچنین جشنواره محصولات فرهنگی و هنری فیروزه(خه لات) که با
برگزاری نمایشگاهی از آثار تولیدی این هنرمندان همراه خواهد بود
7- می دانیم
به رغم محدودیت های کرونایی ، کردستان موفقیتهای قابل توجهی در زمینه فرهنگ و هنر
در کشور داشته، اگر موافق هستید گزارشی ازاین موفقیتها را در اختیار سیروان قرار
دهید؟
خوشبختانه امسال با وجود این ویروس منحوس کرونا، هنرمندان کردستانی به
هیچ عنوان راضی به تعطیلی جشنواره ها نبودند و همین ایثار و عشق به هنر در کردستان
موفقیت های درخشانی را در تاریخ فرهنگ و هنر کردستان رقم زد، ارسلان امیری فیلمساز
کردستان برنده سه سیمرغ بلورین برای بهترین کارگردانی, بهترین فیلمنامه و بهترین
بازیگری و دیپلم افتخار فیلمبرداری به خاطر فیلم سینمایی «زالاوا» در سیو نهمین
جشنواره فیلم فجر شدند، نیما ایمانزاده جوان خوش آتیه سنندجی برگزیده بهترین
کارگردانی و جایزه بزرگ بخش مسابقه تئاتر صحنه ای سی و نهمین جشنواره تاتر فجر
کشور به خاطر نمایش «باب بارا» شدند، باقر سروش هنرمند و نویسنده کردستانی موفق به
کشب رتبه دوم نمایشنامه نویسی در سی ونهمین جشنواره تاتر فجر برای نگارش نمایشنامه
«اتول سورون»شدند؛ همچنین کسب جایزه بهترین کارگردانی سی و هفتمین جشنواره بین
المللی فیلم کوتاه تهران توسط جمشید فرجوند فردا برای فیلم مستند«کاک ئیرج» ازجمله
مهترین موفقیت هنرمندان کردستانی در جشنواره های ملی بود.
8- بطور کلی
الان شاخصهای فرهنگ و هنر در کردستان نسبت به سطح کشوری از نظر زیرساختها چگونه
است و در دولت تدبیر و امید چه کارهای انجام شده و در نظر است که اجرا
شود؟
دولت تدبیر و امید در حوزه زیرساخت های فرهنگ و هنر کارهای ارزنده ای
برای توسعه فضای های فرهنگی انجام داده است از جمله پیشرفت فیزیکی 53 درصد تالار
مرکز سنندج در طول چند سال اخیر و اختصاص 40 میلیارد تومان اعتبار به این تالار در
سال جاری با وجود محدودیت اعتباری، همچنین تصویب ساخت پنج پلاتوی در پنج شهر استان
از جمله کامیاران، سقز، دیواندره، بیجار و مریوان بود که اولین پلاتوی روباز از
این مجموعه در هفته دولت سالجاری در شهرستان کامیاران به بهره برداری رسید این
پلاتو که دارای کارکردهای چندگانه در حوزه فرهنگی و هنر است با ظرفیت بیش از 1000
نفر در بهترین موقعیت شهر کامیاران احداث شده است در ضمن در سریعترین زمان ممکن در
طول یک سال و نیم این پروژه به بهره برداری رسید. پلاتوهای دیواندره و بیجار نیز
به زودی به بهره برداری خواهند رسید با احتساب این پروژه ها به ویژه تالار مرکزی
سنندج شاخص سرانه فضای فرهنگی وهنری در کردستان بهبود چشم گیری خواهد یافت.
9- مهمترین
نیاز زیر ساختی حوزه فرهنگ کردستان چیست و هنرمندان برای خلق آثار هنری
با چه مشکلاتی مواجه هستند؟
کردستان در حوزه فرهنگ و هنر از سرآمدان استان های کشور است، هنرمندان
استان چه در داخل استان و چه خارج از استان جزو برترین ها و تئوریسیون های حوزه
فرهنگ و هنر کشور هستند هیچ جشنواره فرهنگی، هنری و رسانه ای در کشور بدون حضور
هنرمندان کردستانی نبوده لذا با وجود این توانمندی های حرفه ای نیاز هست به
زیرساخت های عرصه فرهنگ و هنر به نحو شایسته ای توجه و اهتمام شود، نویسندگان کورد
زبان این خطه که جزو برگزیدگان جشنواره های ادبی و فرهنگی بوده و هستند دارای
آوازه جهانی هستند. در حال حاضر تکمیل تالار مرکزی سنندج یکی از مهمترین
پروژه های زیرساختی حوزه فرهنگ و هنر است که با اهتمامی که استاندار فرهنگ دوست
کردستان تاکنون به این پروژه داشته انتظار داریم تا پایان دولت به بهره برداری
برسد.
10 – در پایان برای حسن ختام این گفتگو سخنی اگر با جامعه
هنری یا مسئولان دست اندکار دارید فرمایید؟
امروزه هیچ فعالیت و پویشی در زمینه اجتماعی، اقتصادی، سیاسی بدون
پیوست فرهنگی و هنری به نتیجه مطلوب نخواهد رسید، هنرمندان و اهالی رسانه و فرهنگ
با کمترین امکانات و بدترین شرایط اقتصادی در حال ادامه راهی ماندگار برای جامعه
بهتر میکوشند و از جان مایه می گذارند در همه ادارات و سازمانهای عریض و طویل
استان هزینه های زیادی می شود، می طلبد به منظور داشتن جامعه سالم و فرهنگی از
هنرمندان و اهالی فرهنگی و رسانه تا زنده اند حمایت شوند تا با خلق آثار هنری و
فرهنگی در ایجاد و پایداری جامعه ای سالم تلاشی وافر نمایند تا اندیشه های ناشی از
ذهنی خلاق، جامعه را از دروغ و ناهنجاری و آسیب های اجتماعی دور کنند،
در جاودانگی فلسفه هنر و فرهنگ همین بس است که جامعه رستگار نخواهد شد مگر با
فرهنگ و ملزومات آن.