مصوب جلسه 603مورخ 11/2/86 شورای عالی انقلاب فرهنگی
شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه 603 مورخ 11/2/86 سیاستهای ساماندهی شئون فرهنگی در مناسبتهای مذهبی را به شرح ذیل تصویب کرد:
مقدمه
نهضت حسینی(ع) و حماسة عاشورا، تجدید حیات اسلامی و اوج و قلة تاریخی مقابله با ستم و ستمگر و احیای حقطلبی و عدالتخواهی است که همان روح فرهنگ تشیع است. این واقعة عظیم همواره چون مشعلی فرا راه شیعه، مسلمانها بلکه بشریت در عرصة مواجهة با الحاد، استبداد و استکبار بوده است. بدین سبب همیشه این سرمایه بزرگ و سترگ، در معرض آسیب تحریفات نظری و انحرافات رفتاری بوده است. در روزگار ما نیز آفات و انحرافاتی که مایة وهن این حماسة عظیم است در زمینة مراسم تعزیت و مجالس سوگواری، رخ داده و موجب نگرانی علما، فرهیختگان و ارادتمندان سیدالشهداء(ع) گشته است.
پدیدههای ناشایست و ناخوشایندی از قبیل:
الف ) ارتکاب حرکات خلاف موازین شرعی و مخالف جوهر دینی و قدسی حماسة عاشورا
ب ) تظاهر به رفتارهای موهن و غیرمعقول و نامناسب با روح عقلانی و حماسی نهضت حسینی (ع) همچون «قمه زنی»
ج ) استفاده از تصاویر، شمایل و نشانههای غیرواقعی ائمه و اولیا(ع) و چاپ گستردة آنها که خلاف قداست وحرمت معصومین و شأن عزاداری آنها است.
د ) ذکر اکاذیب و نسبت مطالب خلاف واقع به ساحت اهل بیت پیامبر اعظم (ص) و به ویژه یاران و خاندان حضرت سیدالشهداء و خواندن نوحهها و آوازها و اجرای موسیقیهای مبتذل و خلاف شئون که باعث مخدوش شدن فضای فکری حماسی و جنبههای حزنانگیزی و عبرتآموزی محرم شده و به این مراسم مقدس جنبة تفننی و تفریحی بخشیده و سبب از بین بردن خاصیت و خصلت آیینی مبتنی بر هویت ایرانی و اسلامی آن میگردد.
بنا به مراتب فوق، سیاستها و خط مشیهای اجرایی ذیل تبیین و معرفی میشوند.
فصل اول ـ سیاستها و خطمشیهای اجرایی
1)غنا بخشی فکری و محتوایی مجالس و مراسم سوگواری در جهت ارتقا و تعمیق بصیرت و معرفت اقشار و آحاد جامعه دربارة فلسفه، عمق و ابعاد و تعلیمات و تبعات حماسه حسینی (ع) و مقابله با تحریفات و اکاذیب پدید آمده در این زمینه
1/1ـ اهتمام بیشتر به توسعة اندیشهها و نظرات امام راحل، مقام معظم رهبری و متفکران بزرگ از جمله استاد شهید مرتضی مطهری دربارة محرم و آیینهای عزاداری سالار شهیدان (ع).
2/1 ـ تهیه برنامههای منظم و منسجم رسانهای برای نقد و بررسی شعر و مداحی و تعزیهخوانی و همچنین مناظره فکری فقهی توسط متخصصان.
3/1 ـ ایجاد پایگاه اطلاعرسانی اینترنتی برای تدوین و ترویج برنامهها و مراسم سوگواری مناسب در بیرون از مرزهای کشور به منظور ایجاد بصیرت و ارتقای معرفت دینی و خنثیسازی نسبتهای دروغین معاندین و مخالفین فرهنگ و حماسه عاشورای حسینی با استفاده از فناوریهای نوین ارتباطی.
4/1 ـ تبیین و تشریح فلسفه و ضرورت و نقش تاریخی قیام عاشورا و ارائه تحلیلهای مناسب از فرآیند شکلگیری نهضت حسینی و نفی تحلیلهای ناصواب غیرمنطبق با واقعه عاشورا و شعائر حسینی از طریق رسانهها به ویژه صدا و سیما با همکاری دستگاههای ذیربط فرهنگی.
2 ) صیانت از روشهای اصیل و سنتی عزاداری و بررسی راهکارهای تقویت و توسعه آن متناسب با روح حماسی عاشورا و ذوق، سلیقه و گرایشهای نسل امروز
1/2 ـ اصلاح و صیانت تعزیهخوانی و آموزش گروههای تعزیهخوان
2/2ـ معرفی سبکها، آداب و اشعار و روشهای اصیل و صحیح عزاداری و تجلیل از پیشکسوتان و مجالس نمونه
3/2ـ نوآوری و تبلیغ سبکهای جدید متناسب با شئون مراسم سوگواری
4/2ـ برنامهریزی به منظور ارتقای کیفیت مداحی و آشناسازی مداحان با سیره زندگانی و مراثی و مقاتل ائمه معصومین (ع)
3 ) زدودن خرافات وانحرافات پدید آمده و رفتارهای موهن و خلاف موازین در زمینه مراسم و برنامههای سوگواری
1/3ـ بررسی و انجام مطالعات پیرامون خرافات و بدعتها در نحوه شکلگیری و چگونگی نفوذ آن در مراسم و مجالس سوگواری و راههای مقابله و رفع آن
2/3ـ برگزاری جلسات کارشناسی و کارگاههای آموزشی مستمر با مداحان، روضهخوانان ومسئولین هیأتهای مذهبی توسط سازمان تبلیغات اسلامی و صدا و سیمای جمهوری اسلامی
4) شناسایی ومقابله ریشهای با عناصر و جریانهای سازمان یافته و منحرف تأثیرگذار در مراسم سوگواری ائمه معصومین به ویژه سالار شهیدان (ع)
1/4- شناسایی عناصر منحرف و برنامهریزی برای مواجهه مناسب و قانونی با آنان و خطوط فکری جریانهای سازمان یافته و هدایت شده و مقابله سنجیدة مؤثر با آنها با همکاری دستگاههای مسئول قضایی و امنیتی کشور
2/4- استفاده از ظرفیت اعزام مبلغ در جهت روشنگری و بدعت زدایی.
5 ) ایجاد ساز و کارهای مناسب جهت ساماندهی و تقویت هیأتهای مذهبی، مداحان، مدیحهسرایان و نهادهای متصدی امر عزاداری
1/5- تجلیل از خادمان فرهنگ عاشورایی اعم از سخنرانان، مداحان، شاعران، نویسندگان و مسئولین هیأتهای مذهبی
2/5 – انتشار نشریه تخصصی به صورت مستمر ویژه هیأتهای مذهبی به منظور تقویت ارتباط و انتقال مفاهیم و موضوعات لازم و نیز متون و مقاتل معتبر
3/5- پشتیبانی و تغذیه فکری مبلغین و سخنرانان مذهبی
فصل دوم ـاجرا
1) سازمان تبلیغات اسلامی موظف است با همکاری دستگاههای دولتی وغیردولتی به ویژه سازمان صدا و سیما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفتر تبلیغات اسلامی، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها نسبت به اجرای سیاستها و خطوط مشی فوق اقدام و گزارش آن را سالانه به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه نماید.
2) ادارات کل استانی سازمان تبلیغات اسلامی موظفند سالانه، گزارش برنامههای خود را درجهت تحقق ساماندهی شئون فرهنگی مراسم سوگواری تهیه و برای بررسی و تصمیمگیری متناسب با منطقه در چارچوب این طرح به شورای فرهنگ عمومی استان ارائه نمایند. سازمان تبلیغات اسلامی نیز مکلف گزارش کلان کشوری را به شورای عالی انقلاب فرهنگی جهت بررسی و تصمیمگیریهای تکمیلی و روزآمد ارائه نماید.
این سیاستها مشتمل بر یک مقدمه و دو فصل در جلسه 603 مورخ 11/2/86 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید.