راهکارهای جلوگیری از بروز و ظهور افراد، تشکل‌ها و انجمن‌های انحرافی

با پوشش مسائل عرفانی و معنوی

مصوب جلسه 427 مورخ 84/10/13 شورای فرهنگ عمومی

 

مقدمه

     براساس نامه شماره 2272 ـ 1 /م مورخ 83/12/4 دفتر مقام معظم رهبری پیرامون بروز و ظهور افراد، تشکل‌ها و انجمن‌های انحرافی با پوشش مسائل عرفانی و معنوی و جذب جوانان کشور به این تشکل‌ها و براساس تصمیم چهارصد و هشتمین جلسه مورخ 83/12/11 شورای فرهنگ عمومی، کمیته‌ای به منظور بررسی این پدیده با ریاست حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سیدمهدی خاموشی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و با حضور نمایندگان : وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی، وزارت کشور، سازمان صدا و سیما، وزارت اطلاعات، نیروی انتظامی، قوه قضاییه، شهرداری، دبیرخانه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، شورای فرهنگی ـ اجتماعی زنان، وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات، حوزه علمیه قم، دفتر تبلیغات اسلامی قم و مرکز رسیدگی به امور مساجد در دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی تشکیل شد.

     طی 11 جلسه مباحث در حوزه‌های مختلف نظیر کتاب، فیلم و تئاتر، موسیقی، ورزش، مطبوعات، اینترنت، تشکل‌ها و هیأت‌های مذهبی ، با حضور مسئولان این حوزه‌ها و نمایندگان دستگاه‌های عضو کمیته مطرح و مطالب در سه بخش مقدمه، علل و عوامل رشد تشکل‌ها و انجمن‌های انحرافی، راهکارهای عام و راهکارهای خاص پیشنهاد شد:

 

علل و عوامل رشد تشکل‌ها و انجمن‌های انحرافی

 1 ـ دوری تبلیغات از حکمت و اندیشه‌ورزی و دخالت خرافات و بدعت‌ها در حوزه دین

2 ـ خلأ قانونی و مشخص نبودن حد و مرز فعالیت این گروه‌ها

3 ـ عدم انسجام و هماهنگی برای برخورد کارشناسانه و قانونی با این تشکل‌ها

4 ـ نابسامانی و مشکلات اجتماعی و فرهنگی و فشارهای روحی و روانی افراد در جامعه

5 ـ عوامل سیاسی و تاریخی

6 ـ بدعت در مناسک دینی و عزاداری‌های مذهبی

7 ـ رواج برخی ورزش‌های خاص در جامعه مانند یوگا و ...

8 ـ بروز رفتارهای گناه‌آلود و نابهنجار در جامعه

9 ـ گسترش تکنولوژی و سرویس‌های اطلاع‌رسانی و آسانی امکان دسترسی به اطلاعات این تشکل‌ها

10 ـ افزایش فعالیت فقه‌های وارداتی و نومعنویت‌گرایی

    با توجه به علل رشد این گونه فرقه‌ها در جامعه و برابر مباحث مطرح شده در حوزه‌های مختلف شرح وظایف دستگاه‌های ذی‌ربط در دو محور عام و خاص مورد بررسی قرار گرفت که به شرح ذیل می‌باشد:

راهکارهای عام

1 ـ کلیه دستگاه‌‌های ذی‌ربط در این خصوص مانند: سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان صدا و سیما موظفند به منظور جلوگیری از ترویج افکار فرقه‌های ضاله برای نهادها و مراکز زیرمجموعه خود در تمامی حوزه‌ها برنامه‌ریزی نمایند.

2 ـ حوزه پژوهش و طرح و برنامه سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان صدا و سیما نسبت به روزآمد کردن اطلاعات و شناسایی این گروه‌ها در قالب کتاب، CD و ... اقدام لازم به عمل آورند.

3 ـ براساس دستور و ابلاغیه دفتر مقام معظم رهبری، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به جمع آوری آثار سمعی و بصری که مروج افکار فرقه‌های ضاله می‌باشند با هماهنگی نهادهای ذیربط اقدام نماید.

4 ـ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش نظارت برای صدور مجوز محصولات فرهنگی کنترل و توجه لازم را داشته باشد ودر صورت نقص قوانین موجود در این زمینه نسبت به تدوین مقررات و ضوابط جامع و کافی اقدام نماید.

5 ـ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان صدا و سیما و سایر نهادهای ذیربط نسبت به تولید فیلم، نمایش، کتاب، نشریه و دیگر محصولات فرهنگی فاخر درخصوص معرفی وتبلیغ عرفان اصیل اسلامی اقدام نمایند.

6 ـ سازمان تبلیغات اسلامی با همکاری حوزه‌های علمیه و پژوهشگران صاحب‌نظر در این عرصه و با تکیه بر دانش موجود در حوزه پژوهش تفکرات انحرافی فرقه‌های ضاله را مورد نقد و ارزیابی قرار دهد.

7 ـ سازمان صدا و سیما با مشارکت دستگاه‌های امنیتی، فرهنگی و تبلیغی اقدام‌های روشنگرانه برای نسل جوان درخصوص معرفی فرقه‌ها و تفکرات انحرافی انجام دهد.

8 ـ دفتر تبلیغات اسلامی قم با همکاری سازمان تبلیغات اسلامی با استفاده از شبکه تبلیغی فراگیر سنتی در خطابه و منبر جهت روشنگری نسل جوان در فصول تبلیغی نسبت به معرفی فرقه‌های انحرافی اقدام نماید.

9 ـ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان صدا و سیما نسبت به معرفی و بزرگداشت شخصیت‌های عرفانی اسلامی از نظر زندگی و روش و سیره معنوی آنان اقدام نمایند.

10 ـ به منظور هماهنگی در حوزه‌های مختلف فعالیت‌ها و تولیدهای فرهنگی ـ‌ هنری در راستای جلوگیری از تفکرات انحرافی، شورایی متشکل از نمایندگان : سازمان صدا و سیما،  وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت اطلاعات، دفتر تبلیغات اسلامی قم و قوه قضاییه، به مسؤولیت سازمان تبلیغات اسلامی تشکیل می‌گردد. این شورا موظف است در مورد فعالیت اینگونه گروه‌ها گزارش سالیانه به شورای‌عالی انقلاب فرهنگی ارائه نماید.

راهکارهای خاص

    در بخش‌های مختلف نظیر کتاب، مطبوعات، فیلم و تئاتر، موسیقی، ورزش، تشکل‌ها و هیأت و جلسات مذهبی، سایت‌های اینترنتی، اطلاعاتی و امنیتی، تشکل‌های غیردولتی (NGO)ها ، موارد قانونی نحوه برخورد با متخلفین در این زمینه و سایر موارد نسبت به بروز و ظهور تفکر فرقه‌های ضاله مباحثی مطرح گردید و به دنبال آن وظایفی برای دستگاه‌های ذیربط در این رابطه مشخص گردید که به شرح زیر می‌باشد:

1 ـ آسیب‌شناسی وضع موجود نسبت به بروز و ظهور فرقه‌های ضاله در حوزه‌های مختلف

2 ـ جلوگیری از تولید، انتشار و ساخت هرگونه آثاری که مروج افکار فرقه‌های ضاله باشد.

3 ـ تهیه گزارش از جمع‌آوری کتب مروج فرقه‌های ضاله به صورت دوره‌ای توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

4 ـ بازنگری ضوابط صدور مجوز فیلم و تئاتر و رفع ابهامات قانون کتاب و تقویت هیأت نظارت بر کتاب از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

5 ـ نقد هوشمندانه و دقیق افکار فرقه‌های انحرافی و جریان‌سازی فرهنگی در این زمینه توسط سازمان صدا و سیما ودیگر دستگاه‌ها

6 ـ تهیه وتولید فیلم و آثار هنری و نمایش‌های جذاب از مفاهیم معنوی اسلامی وتقویت سینمای معناگرا با مضامین عرفان اصیل اسلامی توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان صدا و سیما و سازمان تبلیغات اسلامی

7 ـ تنظیم سیاست‌های سلبی و ایجابی برای نمایش و توزیع فیلم با مضامین عرفانی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

8 ـ تربیت و آموزش افراد متخصص و کارآمد در زمینه‌های مختلف هنری منطبق با ارزش‌های اسلامی و ملی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان صدا و سیما و سازمان تبلیغات اسلامی

9 ـ استفاده از اشعار، سبکها و نغمات منطبق با اعتقادات و هویت مذهبی و ملی در تولید موسیقی و توجه به نظرات عالمان دینی در برنامه‌های هنری براساس معیارهای اسلامی

10 ـ نظارت ویژه بر مجموعه‌هایی که به عنوان ایجاد تمرکز، آرامش و ورزش‌های خاص روحی و جسمی اقدام می‌نمایند؛ منضبط و قانونی کردن فعالیت‌های آنها و ممانعت از ادامه فعالیت آنها توسط سازمان تربیت بدنی در صورت بروز تخلف.

11 ـ آشنا کردن مبلغین دینی با گروه‌های مروج عرفان انحرافی و برگزاری کلاس‌های تفسیر قرآن و پژوهش‌های راهبردی، بنیادی و کاربردی در نقد هوشمندانه اینگونه فرقه‌ها توسط سازمان تبلیغات اسلامی و دفتر تبلیغات اسلامی قم

12 ـ ساماندهی اعزام مبلغین دینی، شناسایی مداحان و بازنگری آیین‌نامه نحوه فعالیت‌ تشکل‌های مذهبی و انجمن‌های اسلامی توسط سازمان تبلیغات اسلامی

13 ـ برنامه‌ریزی درخصوص مسجد محوری و برگزاری جلسات توجیهی در مساجد به منظور آگاه‌سازی ائمه جماعات از فعالیت فرقه‌های ضاله و پیامدهای منفی آن توسط مرکز رسیدگی به امور مساجد و ستاد کانون‌های فرهنگی مساجد سازمان تبلیغات اسلامی

14 ـ آسیب‌شناسی و کنترل نحوه ظهور فرقه‌های ضاله در سایت‌های اینترنتی و در صورت لزوم مسدود نمودن آنها توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با همکاری کمیته تعیین مصادیق.

15 ـ شناسایی و مطالعه دقیق و طبقه‌بندی علل رشد و توسعه گرایش به گروه‌ها و فرقه‌های مروج عرفان انحرافی و تهیه گزارش 6 ماهه از تشکیلات این فرقه‌ها، شامل مبانی فکری و عقیدتی، گستره جغرافیایی ، میزان تهدید و ... و فراهم نمودن تمهیدات لازم برای جلوگیری از فعالیت آنان توسط وزارت اطلاعات

16 ـ مدیریت و هدایت غیرمستقیم فعالیت گروه‌های غیردولتی (NGO)  و جلوگیری از آسیب‌پذیری انحراف آنها و در صورت لزوم عدم صدور مجوز برای فعالیت فرقه‌های ضاله در قالب ((NGO و تشکل‌های غیردولتی توسط وزارت کشور

17 ـ بازنگری قوانین و تنظیم ضوابط و مقررات درخصوص نحوه برخورد با فعالیت فرقه‌های ضاله توسط قوه قضاییه با همکاری وزارت اطلاعات *