فرهنگ و تمدن غنی ایران اسلامی در برهه ­های مختلف تاریخی پدیدآور رویدادها و حماسه­ های بزرگ و کوچک و نیز خاستگاه عناصر فرهنگی فراوانی بوده که سهم عظیم و انکار ناپذیری در پیشرفت و تعالی جامعه بشری ایفا کرده است؛ به طوری که امروزه این هویت دارای شاخص­ها و وجوه ممتازی است که آن را از دیگر فرهنگ­ها و تمدن­ها متمایز ساخته و به آن ویژگی منحصر به فردی به ویژه در جهت زمینه سازی انقلاب جهانی حضرت مهدی (عج) داده است که آن را از دیگر فرهنگ­ها و تمدن­ها متمایز می­ سازد.

واقعیت­ آن است که علیرغم تنوع اقلیمی، فرهنگی، قومی، زبانی وباوجود گستردگی وسعت، اقوام و فرهنگ­ های موجود در این سرزمین به فراخور نقش و جایگاه خود عامل تحکیم هویت اسلامی – ایرانی و تداوم دهنده حرکت رو به تعالی کشور می­ باشند.

با عنایت به سابقه درخشان فرهنگی – تمدنی ایران اسلامی، در جهت تحقق اهدافی همچون رشد و تعالی فرهنگی، ارتقاء هویت اسلامی و انقلابی، الهام بخشی در جهان اسلام، تحقق جامعه اخلاقی و نواندیشی براساس تعالیم اسلامی و اندیشه­ های امام خمینی(ره) و رهنمودهای مقام معظم رهبری که همگی در سایه اهداف سند هویت ملی ایرانیان و در راستای سند چشم انداز است؛ آیین نامه عناوین هویتی شهرها به شرح ذیل به تصویب می­رسد.

الف – شناساندن و معرفی عناصر و اجزای فرهنگ­ های قومی، بومی و منطقه­ ای

ب – ایجاد انگیزه برای گسترش فعالیت­ های فرهنگی در مناطق مختلف کشور در جهت ارتقا و رشد متوازن شاخص­ ها و عناصر فرهنگ عمومی و تحکیم هویت دینی – ملی و همبستگی اجتماعی

ج – تمرکز بخشی و ساماندهی فعالیت­ ها و برنامه­ های مربوط به عناوین فرهنگی اختیار شده

د – زمینه سازی اصلاح یا ارتقا فرهنگی شهر یا منطقه مورد نظر در ابعاد یا اجزا خاص فرهنگی متناسب با عنوان مدنظر

هـ – الگودهی و استفاده از ظرفیت­ های هویت فراملی و هویت بخشی به قومیت­ ها و فرهنگ­ های کشورهای همسایه که دارای سوابق مشترک فرهنگی و نیروهای بالقوه مبارزه با نظام سلطه بین­ المللی هستند به خصوص عطف توجه همسایگان شهرهای مرزی کشور نسبت به اجزاء و ابعاد انقلاب اسلامی.

شاخص­ها و معیارهایی که در مجموع یا به تنهایی می­ بایست با توجه به سوابق و وضع موجود فرهنگی شهرها در عنوان گذاری مد نظر قرار گیرد عبارتست از:

الف- وجود شخصیت­ها و مفاخر برجسته در عرصه­ های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی.

ب – وقوع جریان­ ها و حرکت­ های مهم تأثیر گذار فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی.

ج – وجود آثار، بناهای تاریخی، جاذبه­ های طبیعی و زیست محیطی قابل توجه.

د – موقعیت و اهمیت سوق­ الجیشی فرهنگی، سیاسی و اقتصادی جهت برقراری ارتباط با دیگر فرهنگ­ ها و تمدن­ ها.

هـ- انجام برنامه­ ها و فعالیت­ های چشمگیر در زمینه­ های مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی

و – بهره­ مندی از امکانات و مقدورات ممتاز و قابل توجه در عرصه­ های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی متناسب با عنوان مورد نظر.

ز – توصیف­ ها و عناوین به کار رفته در کلام امام و رهبری

ح – ویژگی شهر یا منطقه نسبت به دفاع مقدس تا به امروز

ط – ویژگی شهر نسبت به سیر حرکت انقلاب اسلامی تا به امروز.

ی – وجود توانمندی­ ها و قابلیت­ ها و ظرفیت­ های هنری و فرهنگی

ماده ۳- پیشنهاد عنوان گذاری می­ بایست همراه با پیوست فرهنگی ارائه گردد که بیانگر دلیل انتخاب عنوان شهر و پیامد آن، برنامه­ ها و فعالیت­ های قابل اجرا (با شرح تفکیکی وظایف دستگاههای مربوطه) با در نظر گرفتن امکانات، مقدورات و دارای چشم اندازی از آثار و نتایج مورد نظر باشد.

 درخواست شهر متقاضی برای اختصاص هر عنوان خاص به آن شهر می­ بایست از طریق شورای فرهنگ عمومی آن شهر براساس شاخص­ها و معیارهای تعیین شده و به همراه پیوست فرهنگی آن در شورای فرهنگ عمومی استان طرح و پس از تصویب نهایی شورای فرهنگ عمومی کشور برای تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه می­ شود. تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی ملاک نامگذاری خواهد بود.

الف- نام انتخابی به شکل جمله، طولانی و تکراری نباشد.

ب- از عناوینی همچون پایتخت استفاده نشود.

ج- نام انتخابی به وجهه سایر شهرها خدشه ­ای وارد نیاورد.

د- نام انتخابی با ظرفیت­ های شهر تناسب داشته باشد.

هـ - استفاده از عناوین هم معنی برای عنوان گذاری شهرها امکان پذیر است.

۱- شورای فرهنگ عمومی استان مربوطه موظف است هر سال گزارشی از نحوه اجرای برنامه­ های مربوط به عنوان گذاری شهرهای تحت پوشش خود، برای دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی ارسال کند.

۲- دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی موظف است از طریق ارزیابی گزارش­ های واصله، نسبت به تمدید عناوین پیشنهادی به شورای فرهنگ عمومی نظر مشورتی ارائه دهد.

۳- شورای فرهنگ عمومی شهر عنوان گذاری شده موظف است سالانه گزارش فعالیت خود را به دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی کشور ارائه نماید و دبیرخانه پس از بررسی گزارش و اقدامات صورت گرفته ارزیابی خود را به شورای فرهنگ عمومی استان و شهرستان مربوطه ارائه نماید.

عنوان نام گذاری ابتدا، برای یک دوره زمانی پنج ساله مصوب می­شود. با ارزیابی دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی در عملکرد شورای فرهنگ عمومی شهرستان مذکور، امکان استمرار آن وجود دارد.

ماده ۸ – دستورالعمل اجرایی و فرم پیوست فرهنگی پس از تصویب این آیین نامه در شورای عالی انقلاب فرهنگی، توسط شورای فرهنگ عمومی تهیه خواهد شد.

ماده ۹- این آیین نامه در ۹ ماده و ۴ تبصره در جلسه ۵۳۷ مورخ ۲۷/۷/۱۳۸۹ شورای فرهنگ عمومی تصویب شد.