بیانیة شورای فرهنگ عمومی دربارة برگزاری پرشکوه انتخابات هفتمین دوره ریاست جمهوری
مصوب 1375/3/5
ملت ایران، توفیق تحقق بخشیدن به حماسة عظیم ملی دوم خرداد ماه 1376 را مدیون پیوندهای ریشه‌دار خود با آرمانهای انقلاب اسلامی و نظام ولایت است که در لوای ارادت به اسلام و عشق به اهل بیت عصمت و طهارت علیهم‌السلام، 18 سال پرشکوه و افتخار را برای جمهوری اسلامی به ارمغان آورده است.
این حماسه زیبا بیش از هرچیز، پاداش ملتی است که از انوار جاویدان درس‌ها و عبرتهای عاشورای حسینی بهره‌مند شده است. این بهرة معنوی خود را در قالب نجابت و متانت اخلاقی متجلی ساخت که با وجود مشارکت 90 درصد افراد واجد شرایط جامعه، وجود فضای انتخاباتی سالم و آرام را تضمین کرد.
شورای فرهنگ عمومی این موفقیت را که پیش از یک موفقیت سیاسی، یک پیروزی اخلاقی و معنوی است، به رهبر معظم حکیم و تدبیرگر انقلاب اسلامی و مردم رشید ایران تبریک می‌گوید. همچنین شورای فرهنگ عمومی رفتار و واکنش شخصیتها و جناحهای سیاسی کشور و به ویژه پیام گرم و صمیمانة حجت‌‌الاسلام والمسلمین ناطق نوری به رئیس جمهوری منتخب مردم در پی اعلام نتایج اولیه انتخابات را نشانة دیگری از حاکمیت اصول و معیارهای اخلاقی و سعة صدر و عدالت خواهی اسلامی بر فضای انتخابات می‌داند.
بدون شک، رهنمودهای مهم مقام معظم رهبری که در پیام معظم‌له، پس از اعلام نتایج انتخابات مندرج است؛ سند مهمی در تبیین جایگاه انتخابات و فرهنگ مطلوب انتخابات محسوب می‌شود و حجت معتبری بر ساختار مردمی، مشارکت گرا، آزادی خواهانه، قانون مدارانه نظام جمهوری اسلامی است.
شورای فرهنگ عمومی ضمن قدردانی از مردم، شخصیتها و نیروهای فرهنگی و رسانه‌های گروهی که به هنگام فعالیتهای انتخاباتی نظرات و درخواستهای شورای فرهنگ عمومی را مورد عنایت قرار دادند، یادآوری موارد ذیل را به مثابه ملاحظات ناشی از تجربة انتخابات هفتمین دوره ریاست جمهوری ضروری می‌داند:
1 ـ رقابت در نظام جمهوری اسلامی ایران به معنای پذیرش تنوع از یکسو،و اعتقاد به آزادی مردم از سوی دیگر است. اصل بنیادین جمهوری اسلامی ایران، اعتقاد به حضور مردم و نقش آنها در تعیین سرنوشت خویش است. همچنان که جمله حکیمانه معمار فقید جمهوری اسلامی، میزان رأی ملت است. اعتقاد به رقابت مبتنی بر قواعد و ضوابط دینی و اخلاقی همان ویژگی مهمی است که آن را از رقابت در نظامهای دیگر جدا می‌کند. در طول مدت فعالیتهای انتخاباتی، وجه اخلاقی و ارزش انتخابات به روشنی نمایان شد. خاصه نامزدهای انتخاباتی که در رقابت‌های انتخاباتی و پس از اعلام نتایج، این وجه ارزشی را به نمایش گذاشته‌اند. متأسفانه در طول این مدت مشاهده شد که برخی افراد و گروهها از این قاعده اصلی، پا فراتر گذاشته‌اند و تلاش برای پیروزی را حتی به بهای از دست رفتن ارزشهای اخلاقی، بر هر چیز مقدم دانسته‌اند. منش مقام معظم رهبری، و ریاست جمهوری و همچنین نامزدهای انتخاباتی نشان داد که مخدوش شدن چهرة سیاسی انتخابات را نمی‌پذیرند و تلاش همة دلسوزان نظام مقدس جمهوری اسلامی، نفی حرکتهایی است که موفقیت را بر ارزشهای اخلاقی و دینی اولویت می‌بخشند.مشارکت وسیع مردم نشان می‌دهد که آنها به پیروی از رهبر خود، ارزشها را مقدم بر هر چیزی می‌دانند.
2 ـ این انتخابات نشان داد برخلاف آنچه معمولاً مطرح می‌شود، حوزة فرهنگ مهم‌تر از حوزة زندگی اقتصادی است. گوهر انقلاب اسلامی ایران، تجلی این امر است. تلاش نامزدهای انتخاباتی، بیش از هر چیز معطوف به برنامه‌های فرهنگی و سیاست‌های فرهنگی بود، و برخلاف نخستین تلاشها که اهداف اقتصادی را مطمح نظر قرار داده بود، بر فرهنگ تاکید می‌شد.
3 ـ حضور گستردة جوانان در عرصة انتخابات، چشمگیرترین وجه انتخابات حاضر است. این حضور را باید حضوری فرهنگی تعبیر کرد. حضور گستردة جوانان، از نتایج سیاست‌های سازندگی در سالهای اخیر است. افزایش حجم تقاضاهای فرهنگی و تنوع نیازهای فرهنگی به ویژه از سوی جوانان، نشان دهندة نیازهای فرهنگی است که روز به روز گسترش می‌یابد. همچنان که انتخابات نشان داد، حوزة فرهنگ در صحنة سیاسی، اثرگذاری بیشتری یافته است. به همین دلیل، توجه بیشتر به سیاست‌های فرهنگی باید در کانون برنامه‌های سازندگی قرار گیرد.
4 ـ زنان از دیگر گروههایی هستند که بعد از انقلاب، زمینه‌های بیشتری برای مشارکت اجتماعی و سیاسی آنها فراهم شده است. افزایش سطح سواد و آگاهی زنان، مشارکت اجتماعی آنها، و توجه به حقوق زنان، زمینه‌های مساعدی برای مشارکت سیاسی آنها فراهم کرده است. از سوی دیگر، زنان خود به عنوان یک نیروی اجتماعی، به عرصة سیاست وارد شده‌اند. همچنان که ریاست محترم جمهوری اسلامی بیان کرد افزایش سطح آگاهی و مهارت زنان به گونه‌ای بوده است که باید زمینه‌های مشارکت سیاسی آنها را در سطوح بالا فراهم کرد.
5 ـ برخلاف آنچه غالباً از سوی رسانه‌های بیگانه تبلیغ می‌شود، نسل امروز بیش از نسل گذشته سیاسی است و به سرنوشت سیاسی خود علاقه‌مند است. دلبستگی آنها به نظام و توجه به حیات سیاسی نظام نه تنها کاسته نشده بلکه بسیار افزایش یافته است. در عین حال نسل امروز برخلاف نسل گذشته، بیشتر از مواهب نظام جمهوری اسلامی برخوردار شده است و از این رو، با مسایلی مواجه است که خاص وی به شمار می‌آید. نسل قبل درگیر دوران دفاع مقدس و دشواریهای ناشی از آن بود. نسل گذشته، درگیر تثبیت نظام جمهوری اسلامی بود و به همین دلیل می‌بایست در راه استقرار نظام، دشواریهایی را برای رفاه و سعادت نسل بعد تحمل کند. اکنون که نظام جمهوری اسلامی تثبیت شده و از دشواریهای اقتصادی و سیاسی دوران دفاع مقدس، کاسته شده است نیازهایی رو به گسترش یافته است که گوهر پیام انقلاب اسلامی به شمار می‌آید. توجه به فرهنگ و سازندگی در عرصة فرهنگ، از نیازهای نسل امروز است.
6 ـ افکار عمومی در ایران روز به روز اهمیت بیشتری می‌یابد. ماهیت مردمی نظام جمهوری اسلامی نیز رشد روزافزون افکار عمومی را می‌طلبد. قدمت افکار عمومی از یکسو و تنوع سلیقه‌های گوناگون در آن، به گونه‌ای است که پیش بینی آن در چارچوب قواعد متعارف ممکن نیست. در این انتخابات شاهد بودیم که چگونه مراکز مختلف به نظرسنجی از مردم پرداختند. کاربرد ابزارهای نظرسنجی و اهمیت آن، نشانة محکمی از اهمیت افکار عمومی است. هرچند در این خصوص، تجربیات علمی و عملی، چندان پرمایه نیست اما کوششهای آغازین، طلیعه‌های روشنی از شکوفایی این ابزار و کاربرد آن در برنامه‌ریزیها و سیاستگذاری‌ها نوید می‌دهد. انتشار و نقد این گزارشها زمینه را برای رشد فنی ابزارهای نظرسنجی فراهم می‌کند و بر کارآمدی آن می‌افزاید.
7 ـ رسانه‌ها در طول انتخابات، فعالیت چشمگیری در افزایش آگاهی و شناخت مردم داشتند. اصل رقابت و انتخابات آزاد، زمانی تحقق می‌یابد که رسانه‌ها رشد یابند. بدون چنین رسانه‌هایی، هیچ انتخاباتی به صورت آزاد برگزار نخواهد شد. به استثنأ پاره‌ای از موارد، عملکرد رسانه‌ها در پرشور کردن فضای انتخاباتی و آشناکردن مردم با نامزدهای انتخاباتی بسیار مؤ‌ثر بود. رسانه‌های کشور مفتخرند که با همگامی مردم زمینه برگزاری انتخاباتی پرشور را فراهم کرده‌اند. ایفای نقش آگاهی بخش، نیازمند ارزیابی مداوم عملکرد رسانه‌هاست.